بیشترین موارد عدم انطباق رایج ISO 9001 در ارزیابی سازمان‌ها توسط نهادهای گواهی‌کننده
بیشترین موارد عدم انطباق رایج ISO 9001 در ارزیابی سازمان‌ها توسط نهادهای گواهی‌کننده
نوشته : بخش تحقیق و توسعه پرتو ستاره ثریا – آکادمی ثریا
academysoraya.ir
بر اساس اطلاعات ارائه‌شده توسط منابع معتبر مرتبط با IAF و سایت‌های تخصصی ممیزی ISO 9001، موارد عدم انطباق (Nonconformance) توسط نهادهای گواهی‌کننده در سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 عمدتاً شامل این موارد هستند:
موارد رایج عدم انطباق در ممیزی‌ها:
- عدم شناسایی و تعریف صحیح ذینفعان ، شرکت‌ها اغلب در شناسایی و تعریف ذینفعان مرتبط با سیستم مدیریت کیفیت خود ضعف دارند.
- کنترل نامناسب سوابق و مستندات ، مشکلاتی در نگهداری، ثبت و کنترل اسناد و سوابق QMS مشاهده می‌شود که با الزامات استاندارد مطابقت ندارد.
- مدیریت تغییرات و ارزیابی ریسک ناکافی، تعریف ناقص در مدیریت تغییرات و ارزیابی ریسک به‌ویژه در بخش‌هایی مثل انبارها و مسائل داخلی/خارجی سازمان.
- آموزش ناکافی کارکنان و ثبت سوابق آموزشی ، عدم ارائه مستندات کافی مربوط به آموزش کارکنان و سوابق آموزشی.
- برگزاری نامناسب ممیزی‌های داخلی و بازنگری مدیریت ، ثبت ناقص ممیزی‌های داخلی و بی‌اثر بودن بازنگری مدیریت در شناسایی و رفع ریشه مشکلات کیفیت.
- عدم مستندسازی اقدامات اصلاحی و کاهش ، اقدام اصلاحی برای حل عدم انطباق‌ها اجرا نشده یا به‌صورت کامل مستند نشده است.
- بی‌دقتی/عدم دقت در ابزار اندازه‌گیری و کالیبراسیون ، استفاده از ابزارهای نامناسب و نتایج اندازه‌گیری غیر دقیق که منجر به عدم انطباق با الزامات استاندارد می‌شود.
- عدم تعهد کافی مدیریت ارشد سازمان نسبت به پیاده‌سازی و نگهداری QMS
در مواردی تعهد و حمایت مدیریت به اندازه کافی نبوده و این منجر به نقایص سیستمی شده است.
سایر نشانه‌ها و شواهد:
- گزارش‌ها نشان می‌دهند که در مواردی، فقدان ارزیابی و بهبود مستمر سیستم مدیریت کیفیت، و عدم عملکرد کافی در دریافت بازخورد و پیگیری شکایات نیز به عنوان موارد عدم انطباق ثبت شده‌اند.
نکته:
این موارد بر طبق گزارش‌ها، ریشه اصلی عدم موفقیت در اخذ یا تمدید گواهی ISO 9001 توسط شرکت‌ها است و اجرا نکردن اقدامات اصلاحی مناسب ممکن است منجر به لغو یا تعلیق گواهی شود.
منابع مورد استفاده :
- راهنمای ممیزی و گزارش عدم انطباق ISO 9001
- راهبردهای ارائه‌شده توسط IAF و APG، برای اطلاعات دقیق‌تر درباره رویکرد نهادهای گواهی‌کننده و اسناد تخصصی، قسمت 'Papers and presentations on auditing QMSs' در وب سایت IAF را بررسی نمایید.
گزارش نمونه عدم انطباق‌های رایج در ممیزی ISO 9001:2015
بر اساس گزارش‌های ممیزی و اسناد معتبر، نمونه‌های متداول عدم انطباق (Non-conformances) در سیستم مدیریت کیفیت استاندارد ISO 9001:2015 به شرح زیر هستند:
بر اساس بندهای استاندارد:
- بند 4 (زمینه سازمان):
- عدم شناسایی و تعریف صحیح ذینفعان (interested parties)
- عدم پایش و اندازه‌گیری فرآیندها
- بند 6 (برنامه‌ریزی):
- برنامه‌ریزی ناکافی اقدامات هنگام تغییرات در QMS
- ارزیابی ناقص یا ناکافی ریسک‌ها در بخش‌هایی مانند انبارها و مسائل خارجی
- بند 7 (پشتیبانی):
- عدم دقت در استفاده و کالیبراسیون ابزارهای اندازه‌گیری
- عدم نگهداری سوابق آموزشی و مستندات مربوط به آموزش‌های کارکنان
- بند 8 (عملیات):
- مشکلات در بازرسی اولیه قطعات (first piece inspections) و بازرسی‌های دریافتی
- نبود فرآیند مناسب برای تایید و حذف تأمین‌کنندگان نامناسب
- عدم تعریف کافی مواد اولیه و فرایندهای تولید
- بند 9 (ارزیابی عملکرد):
- ضعف در انجام ممیزی‌های داخلی و ثبت موثر آن‌ها
- نبود اقدامات کافی در راستای کاهش ریسک‌ها و ارتقاء عملکرد سیستم کیفیت
- بند 10 (بهبود):
- عدم مدیریت مناسب عدم انطباق‌ها و اقدامات اصلاحی
- ثبت شکایت مشتری بدون انجام اقدام اصلاحی موثر
